VĂN HÓA
'Bốn mùa cờ bay' – Gieo mầm lòng yêu nước trong trái tim tuổi thơ
Hữu Việt • 04-09-2025 • Lượt xem: 651

"Bốn mùa cờ bay" chinh phục độc giả ở nhiều độ tuổi nhờ sự mộc mạc, chân thành và tình yêu nước tha thiết. Tác phẩm không chỉ là một cuốn sách thiếu nhi, mà còn là món quà văn học giàu giá trị, góp phần nuôi dưỡng tinh thần yêu nước từ những tâm hồn thơ ngây.
Cảnh chiến sĩ “bồng súng gác trong mưa”, gửi nỗi nhớ nhà qua tiếng hát, được khắc họa đầy lay động trong tập thơ thiếu nhi "Bốn mùa cờ bay" của nhà thơ Huỳnh Mai Liên.
Ra mắt ngày 25.8.2025, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9, tập thơ gồm 43 bài viết cho thiếu nhi, lấy cảm hứng từ những chuyến công tác Trường Sa của tác giả và đồng nghiệp. Ở đó, tình yêu quê hương, đất nước và hình ảnh người lính hải quân hiện lên vừa gần gũi, vừa thiêng liêng.
Nguồn: Internet
Huỳnh Mai Liên chọn điểm nhìn trẻ thơ để kể về Trường Sa. Nhân vật trữ tình là một cậu bé lớp bốn – hình tượng có thật ngoài đời, với “nước da nâu và ánh mắt lấp lánh”, có phần ngượng nghịu khi thú nhận “chẳng có ai ngồi cạnh để cho mình xem ké” lúc làm bài kiểm tra. Em được gọi bằng cái tên thân thương: “con trai của đảo”. Lớn lên giữa sóng gió, em coi biển đảo là mái nhà:
“Ngôi trường bên bờ sóng
Bốn bề là biển rộng”
Ở nơi lớp học nhỏ vang lên tiếng đọc bài, cậu bé học những vần đầu đời:
“Bài học đầu tiên
Em luôn ghi nhớ
Nắn nót trang vở
Hoàng Sa, Trường Sa”
Xuyên suốt tập thơ, lá cờ đỏ sao vàng tung bay như biểu tượng của chủ quyền thiêng liêng, đồng thời là sợi chỉ đỏ gắn kết cảm xúc. Thiên nhiên Trường Sa qua đôi mắt trẻ thơ vừa hùng vĩ vừa tràn đầy sức sống: những cánh chim hải âu mạnh mẽ, cún con biết “ngắm” trái bàng, cá chuồn, cá heo tung tăng giữa sóng nước. Cậu bé áp tai nghe tiếng sóng trong vỏ ốc, da diết nhớ đảo mỗi khi trở về đất liền
"Bốn mùa cờ bay" đưa người đọc vào một hải trình giàu cảm xúc – nơi có “ngôi trường bên bờ sóng”, nơi tuổi thơ nở hoa giữa trùng khơi, nơi lá cờ Tổ quốc kiêu hãnh tung bay.
“Để tớ kể bạn nghe
Ngôi trường bên bờ sóng
Bốn bề là biển rộng
Có lớp học nhỏ xinh”
(Ngôi trường bên bờ sóng)
Thiên nhiên được nhân hóa chan chứa sự sống:
“Biển mời trăng vào nhà
Xòe vòng tay sóng sánh
Nụ cười vui lấp lánh
Như gặp lại người thân”
(Tìm trăng)
Cùng với đó, hình ảnh người lính hiện lên bình dị nhưng đầy rung động, với tiếng hát gửi gắm nỗi nhớ quê nhà:
“Người lính gửi tâm tình
Qua phím đàn dào dạt
Anh cất cao tiếng hát Về một miền quê xa
…
Đôi mắt sáng trầm tư
Làn da nâu sóng gió
Có nỗi nhớ màu đỏ
Chạm lá cờ tung bay”
(Nỗi nhớ màu đỏ)
Chính sự cộng hưởng giữa thơ và minh họa trong trẻo đã biến tập thơ thành cây cầu cảm xúc giữa các thế hệ. Người lớn tìm lại niềm tự hào, ký ức thân thương; trẻ nhỏ được gieo hạt mầm tình yêu đầu đời với biển đảo quê hương.
“Nơi ấy có đảo xa
Có tiếng cười em nhỏ
Nơi lá cờ thắm đỏ
In dáng hình Việt Nam”
(Chào biển Đông)
Nhà phê bình Hoàng Thụy Anh nhận xét: những hình ảnh giản dị như cây dưa hấu kết trái trên mặn mòi, chú chó nhỏ bầu bạn cùng lính đảo, tiếng gà gáy gọi bình minh hay bữa cơm lính đảo rộn rã… đều được tái hiện chân thực, giàu cảm xúc. Ở đó, người lính sừng sững giữa phong ba, vừa là điểm tựa, vừa là ngọn lửa nhen nhóm trong các em tình yêu Tổ quốc.
Nguồn: T.ĐIỂU
Khi bão về, biển khoác lên màu áo xám. Trong mắt cậu bé, đó là lúc mẹ thiên nhiên đang giận:
“Gió đuổi nhau xuôi ngược
Sóng cả tung cột nước”
Nhưng giữa mưa gió, vẫn thấp thoáng dáng hình người lính “bồng súng gác trong mưa”.
Một nửa tập thơ dành để ca ngợi lính hải quân – những chàng trai coi biển đảo là quê hương, thanh xuân hiến dâng cho Tổ quốc. Họ có “làn da phơi gió sương/ nhuộm sẫm màu năm tháng”, đôi bàn tay ấm nồng giữa biển cả, dáng hình mạnh mẽ giữa đất cằn vẫn tự tay vun trồng khóm hoa, luống rau. Xa quê, nỗi nhớ nhà được gửi vào từng câu hát:
“Người lính gửi tâm tình
Qua phím đàn dào dạt
Anh cất cao tiếng hát
Về một miền quê xa”
(Nỗi nhớ màu đỏ)
Nguồn: Thụy Du
Với "Bốn mùa cờ bay", Huỳnh Mai Liên không chỉ trao cho thiếu nhi những vần thơ trong trẻo, mà còn mở ra cánh cửa cảm xúc để cả người lớn lẫn trẻ nhỏ cùng chạm vào tình yêu đất nước, niềm tự hào dân tộc và sự thiêng liêng của biển đảo quê hương.