VĂN HÓA

[Cung Thuật Truyền Thống] Kỳ 7: Vì sao cung truyền thống vẫn cần được sống tiếp?

Đại Việt Xạ Nghệ • 05-09-2025 • Lượt xem: 466
[Cung Thuật Truyền Thống] Kỳ 7: Vì sao cung truyền thống vẫn cần được sống tiếp?

Trong đời sống hiện đại và tiện nghi ngày nay, liệu cung thuật truyền thống còn thực sự cần thiết? Phép thực hành cổ xưa ấy, một di sản văn hóa ấy liệu còn chỗ đứng trong xã hội văn minh của con người? Phải chăng cung thuật truyền thống chỉ là một kỷ niệm đẹp của quá khứ, hay vẫn mang trong mình sức sống mãnh liệt để tồn tại và tiếp tục phát triển trong thế giới đương đại?

[Cung Thuật Truyền Thống] Kỳ 1: Cung - Từ Vũ Khí Sinh Tồn Đến Biểu Tượng Văn Hóa

[Cung Thuật Truyền Thống] Kỳ 2: Sự sôi động của cộng đồng cung thủ toàn cầu

[Cung Thuật Truyền Thống] Kỳ 3: Vì sao bắn cung không trở thành truyền thống lớn ở Việt Nam

[Cung Thuật Truyền Thống] Kỳ 4: Vòng quanh cung thuật thế giới

[Cung Thuật Truyền Thống] Kỳ 5: Cung thuật thuần tuý và thực tại tĩnh lặng

[Cung Thuật Truyền Thống] Kỳ 6: 'Bộ đồ nghề' của cung thuật truyền thống


1. Di sản văn hóa không thể thay thế

Từ Á sang Âu, cung tên không chỉ là vũ khí mà còn là một phần của đời sống hằng ngày, gắn liền với nghi lễ, giáo dục và phong tục từ rất xa xưa. Ví dụ, UNESCO đã công nhận cung thuật Thổ Nhĩ Kỳ là Di sản Văn hóa phi vật thể, không phải vì tính chiến đấu, mà vì giá trị văn hóa, nghi lễ và tính cộng đồng mà nó đại diện

Đã có biết bao ký ức quan trọng bị mất đi vì chiến tranh, lửa đạn. Đã có biết bao kỹ thuật, nghi lễ, phép thực hành cung truyền thống bị mai một. Những nét đẹp trong văn hóa truyền thống được lưu giữ đến ngày nay còn được bao nhiêu phần? Nếu bây giờ không lưu giữ cung thuật truyền thống, thì đến bao giờ? Nếu để mất, chúng ta không chỉ mất một môn thể thao hay kỹ năng, mà còn đánh mất một phần ký ức tập thể về cội nguồn và bản sắc.


Cung thuật truyền thống trên thế giới - Ảnh: Internet

2. Rèn luyện thân thể và giữ nhịp tinh thần

Cái hay của việc tập luyện cung truyền thống là vừa có thể xem là một môn thể thao rèn luyện sức khỏe, vừa là công cụ nuôi dưỡng tinh thần. Về thể lực, việc tập bắn cung đòi hỏi sự kiên nhẫn, kỹ thuật và tinh thần kỷ luật. Người tập có thể thử kéo cung nặng, lắp tên nhanh, tập bắn khi đang di chuyển, hoặc thậm chí bắn cung trên lưng ngựa. Có vô số cách rèn luyện với cung truyền thống. Về tinh thần, mỗi mũi tên được bắn ra mang theo sự tập trung, hơi thở và sự kết nối giữa thể chất và tâm trí. Trong thế giới quá ồn ào và đầy “khủng hoảng tĩnh lặng” ngày nay, bắn cung truyền thống giống như một nơi trú ẩn, giúp cung thủ quay về bên trong và tìm thấy sự an tĩnh.

Từng động tác chậm rãi nâng đỡ cảm xúc, đưa con người đến trạng thái thân tâm hợp nhất. Có khi nào bạn nghĩ: nếu bỏ đi địa vị, chức vụ, công việc, trách nhiệm… thì mình còn lại gì? Nếu tận sâu bên trong là một cung thủ tỉnh thức, thì còn gì vững chắc hơn?


Cung thuật truyền thống giúp cung thủ tạm rời xa thế giới ồn ào để quay về bên trong và tìm thấy sự an tĩnh - Ảnh: Internet

Giữa nhịp sống hối hả, cung thuật mang đến khoảng lặng cần thiết để con người cân bằng cuộc sống. Khi thế giới đang tìm cách kết nối lại với những giá trị truyền thống, cung truyền thống chính là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại. Việc duy trì và phát triển môn nghệ thuật này không chỉ là bảo tồn lịch sử, mà còn là cách để con người hiện đại học hỏi sự cân bằng, kỷ luật và chiều sâu văn hóa từ tổ tiên.


Duy trì và phát triển cung thuật không chỉ là bảo tồn lịch sử, mà còn là học hỏi tinh thần văn hóa - Ảnh: Internet

3. Kết nối cộng đồng - hơi thở mới trong đời sống hiện đại

Một nghịch lý của thời đại công nghệ là: càng hiện đại, con người lại càng dễ thu mình. Hình ảnh cả gia đình ngồi cùng bàn nhưng mỗi người cắm cúi vào chiếc điện thoại không còn xa lạ. Ngày xưa, trẻ con kết nối bằng những trò chơi ngoài trời như nhảy dây, đá cầu, tắm sông hay bắt ốc. Những ký ức tuổi thơ giản dị mà khó quên ấy khác xa với những bức ảnh tự chụp, nút “kết bạn” hay dòng bình luận trên mạng xã hội. Với cung truyền thống, sự gắn kết chân thật ấy hoàn toàn có thể được khơi lại và tiếp nối.

Trên thế giới, hàng trăm sự kiện thú vị xoay quanh cung thuật được tổ chức thường niên. Ở châu Âu, người ta tái hiện lịch sử bắn cung tại các lâu đài nổi tiếng của Anh. Từ năm 2014, các quốc gia Trung Á đã khởi động World Nomad Games, trong đó bắn cung truyền thống là một trong những bộ môn được chờ đón, với sự góp mặt của Kyrgyzstan, Thổ Nhĩ Kỳ, Hàn Quốc và nhiều nước khác. Tại Nhật Bản, lễ hội Yabusame hàng năm mang đến hình ảnh các cung thủ khoác chiến phục Samurai, cưỡi ngựa phi nước đại và bắn tên vào ba bia liên tiếp trong không khí linh thiêng của đền thờ.


Cuộc thi World Nomad Games được tổ chức mỗi 2 năm - Ảnh: Internet

Tại Việt Nam, phong trào bắn cung truyền thống cũng đang được hưởng ứng, với sự góp mặt của những nhóm trẻ như Đại Việt Xạ Nghệ. Đó có thể là buổi offline cuối tuần, vừa cà phê vừa thử kéo những cây cung nặng. Đó có thể là một trò chơi nhập vai – cùng nhau bắn trái cây, hóa thân trong một câu chuyện. Mỗi buổi tập là một cơ hội gặp gỡ, chia sẻ kinh nghiệm và kết nối đam mê. Dù ít lời, nhưng những sợi dây liên kết được tạo ra lại giá trị vô cùng.


Buổi offline cung thuật truyền thống của các bạn trẻ tại TP.HCM

Lời kết

Vì sao cung truyền thống cần được sống tiếp? Có lẽ, không cần hỏi “vì sao”. Bản thân cung thuật truyền thống đã quá tuyệt vời để bị quên lãng. Nó là ý chí, là đam mê, là khao khát, là sự kết nối và cũng là cội nguồn mà ai cũng cần tìm lại. Và đây cũng là bài cuối của chuỗi bài viết về cung thuật truyền thống của team Đại Việt Xạ Nghệ. Hi vọng sau chuỗi bài viết này, mọi người sẽ có cái nhìn đa chiều hơn về bộ môn thể thao - văn hoá này.

Đồng thời, nếu có cơ hội, hãy cho bản thân được một lần trải nghiệm bắn cung truyền thống. Bạn sẽ hiểu và cảm nhận sâu sắc hơn vì sao ngàn năm trôi qua, bộ môn này vẫn sống cùng năm tháng. Và biết đâu, bạn lại tìm được cho chính mình một niềm vui, một sở thích mới hay thậm chí là một triết lý sống.