ĐỜI SỐNG
Giải mã chế độ ăn thô: Xu hướng dinh dưỡng mới hay hiểm họa sức khỏe?
Hữu Việt • 03-06-2025 • Lượt xem: 263

Chế độ ăn thô, còn được gọi là Raw food diet, là phương pháp dinh dưỡng tập trung vào việc tiêu thụ thực phẩm ở trạng thái tươi sống, chưa qua nấu chín hoặc chế biến ở nhiệt độ cao. Khi theo đuổi lối ăn này, bạn sẽ chủ yếu ăn rau củ, trái cây, hạt và các loại thực phẩm tự nhiên khác ở dạng nguyên bản nhất.
Ăn thô là gì?
Chế độ ăn thô (Raw food diet) bắt nguồn từ phong trào “thực phẩm thô” xuất hiện vào giữa thế kỷ 19. Theo định nghĩa của phong trào này, thực phẩm thô là những loại thực phẩm chưa được nấu chín hoặc chỉ được chế biến ở nhiệt độ dưới 48ºC.
Ngoài ra, thực phẩm trong chế độ ăn thô thường phải đảm bảo là hữu cơ, không qua tinh chế, không tiệt trùng và không biến đổi gen. Một số phương pháp chế biến phổ biến trong chế độ ăn này bao gồm trộn salad, ép nước, ngâm hoặc sấy khô.
Nguồn: Internet
Vậy ăn thô là gì? Hiểu đơn giản, đó là việc ăn thực phẩm ở trạng thái gần như nguyên bản, tự nhiên nhất. Chế độ ăn này chủ yếu bao gồm trái cây tươi, rau củ, các loại hạt và hạt giống. Phần lớn người theo đuổi lối ăn thô là người ăn chay hoàn toàn (100% thực vật), tuy nhiên cũng có một số người lựa chọn bổ sung thịt sống, cá sống, trứng hoặc sữa chưa tiệt trùng vào khẩu phần.
Những ưu điểm và nhược điểm của chế độ ăn thô
1.Ưu điểm
Chế độ ăn thực phẩm thô xuất phát từ quan niệm rằng thực phẩm chưa qua nấu chín giữ được nhiều vitamin, khoáng chất và enzyme tự nhiên hơn so với thực phẩm đã qua chế biến.
Việc đun nấu ở nhiệt độ cao được cho là làm suy giảm hoặc phá hủy các enzyme này -vốn đóng vai trò hỗ trợ tiêu hóa. Khi enzyme từ thực phẩm không còn, cơ thể buộc phải huy động nguồn enzyme dự trữ để tiêu hóa, lâu dần có thể dẫn đến sự suy giảm chức năng tiêu hóa và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
Một số tác động tiêu cực được cho là có thể xảy ra khi enzyme trong cơ thể bị cạn kiệt, bao gồm: rối loạn tiêu hóa, không dung nạp thực phẩm, cảm xúc thất thường, khó ngủ,...
Nguồn: Internet
Tuy nhiên, những người ủng hộ chế độ ăn thô cho rằng phương pháp này mang lại nhiều lợi ích sức khỏe nổi bật như:
2. Nhược điểm
Một nghiên cứu từ năm 2005 chỉ ra rằng việc theo chế độ ăn chay thô có thể dẫn đến lượng chất dinh dưỡng hấp thụ thấp hơn cũng như khối lượng xương giảm. Một số dưỡng chất dễ bị thiếu hụt bao gồm protein, canxi, sắt, vitamin B12 và vitamin D. Ngoài ra, chế độ ăn thô còn tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng lưu ý như:
Cách chọn thực phẩm trong chế độ ăn thô
Khi áp dụng chế độ ăn thô để giảm cân, điều quan trọng là lựa chọn thực phẩm giữ nguyên trạng thái tự nhiên, không qua chế biến hoặc nấu chín ở nhiệt độ cao. Dưới đây là những nhóm thực phẩm nên ưu tiên và cần tránh:
Thực phẩm nên sử dụng:
Thực phẩm nên tránh:
Có nên ăn thô để giảm cân?
Phần lớn thực phẩm trong chế độ ăn thô có hàm lượng chất béo, natri và calo thấp nhưng lại rất giàu chất xơ. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng những người theo chế độ này thường giảm được cân nặng đáng kể.
Các loại thực phẩm tươi sống cũng chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và hợp chất thực vật có lợi, giúp hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật.
Nguồn: Internet
Tuy nhiên, chế độ ăn thô chỉ nên được áp dụng trong thời gian ngắn nếu mục tiêu là giảm cân. Về lâu dài, đây không phải là phương pháp an toàn hoặc bền vững vì có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến thực phẩm và thiếu hụt dưỡng chất.
Thay vào đó, bạn có thể cân nhắc chế độ ăn Địa Trung Hải – một phương pháp ăn uống lành mạnh với các loại thực phẩm nguyên chất nhưng vẫn được chế biến chín. Nhiều bằng chứng khoa học cho thấy chế độ ăn Địa Trung Hải không chỉ giúp giảm cân mà còn hỗ trợ giảm nguy cơ bệnh tim và ít gây thiếu hụt dinh dưỡng.
Nếu bạn đang hướng đến mục tiêu giảm cân, đừng quên rằng tập luyện thể dục, giấc ngủ chất lượng và các yếu tố lối sống khác cũng góp phần quan trọng vào sức khỏe tổng thể. Chế độ ăn lý tưởng luôn là chế độ cân bằng, linh hoạt và phù hợp với nhu cầu cá nhân của bạn.
Những thắc mắc về chế độ ăn thô
1. Ăn thô ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào?
Trong những ngày đầu tiên áp dụng chế độ ăn thô, bạn có thể gặp một số phản ứng như đau đầu, buồn nôn hoặc cảm giác thèm ăn tăng lên. Đây là cách cơ thể phản ứng khi chuyển đổi sang một hình thức ăn uống hoàn toàn mới.
2. Làm thế nào để bắt đầu chế độ ăn thô một cách hợp lý?
Nguồn: Internet
Thay vì chuyển sang ăn thô hoàn toàn ngay lập tức, bạn nên bắt đầu bằng cách đưa nhiều thực phẩm thô hơn vào khẩu phần hàng ngày. Việc tăng cường thực phẩm tươi sống sẽ giúp giảm lượng natri nạp vào cơ thể, nâng cao mức năng lượng và hỗ trợ cải thiện sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, hãy luôn đảm bảo rửa sạch thực phẩm kỹ lưỡng trước khi sử dụng để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn.
3. Phương pháp nấu ăn nào giúp bảo toàn dinh dưỡng?
Dù việc nấu nướng có thể làm mất đi một số vitamin tan trong nước như vitamin B và C, bạn vẫn có thể hạn chế điều này bằng cách chọn các phương pháp nấu phù hợp. Hãy ưu tiên nấu ở nhiệt độ thấp và trong thời gian ngắn để giữ lại tối đa dưỡng chất.
Đặc biệt, trong một số trường hợp, việc nấu chín thực phẩm còn giúp tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng. Ví dụ, cà chua, măng tây hay bí khi được nấu chín có thể cung cấp lượng chất chống oxy hóa cao hơn so với lúc ăn sống.