Nếu như ở những kỳ trước, chúng ta bàn về các thủ đoạn khiến nạn nhân mất đi tài sản tích cóp cả đời, thì ở kỳ này, cái giá phải trả đắt hơn gấp bội: đó là sự tự do, là máu và nước mắt, thậm chí là tính mạng. 

Tin lời mời "việc nhẹ lương cao" và bước chân vào "cửa tử"

Khác với hình dung của nhiều người về những vụ bắt cóc tống tiền truyền thống, nạn nhân của các đường dây buôn người thời 4.0 thường bắt đầu hành trình của mình bằng sự… hào hứng. Đánh vào tâm lý khao khát làm giàu nhanh chóng của những người trẻ (học sinh, sinh viên), người thất nghiệp hay cư dân vùng nông thôn, các đối tượng lừa đảo giăng bẫy khắp các nền tảng Facebook, TikTok, Zalo và đặc biệt là Telegram.

Các nạn nhân bị lừa sang nước ngoài làm việc, bị bóc lột sức lao động - Ảnh: C02

Những lời mời gọi đầy mật ngọt như "nhân viên văn phòng", "trực tổng đài game", "chăm sóc khách hàng" tại các công ty nước ngoài với mức lương từ 20 đến 30 triệu đồng, bao ăn ở, không cần bằng cấp, không cần ngoại ngữ đã làm lóa mắt hàng ngàn người. 

Tin vào lời hứa hẹn về một tương lai đổi đời, các nạn nhân được hướng dẫn di chuyển, vượt biên trái phép qua các đường tiểu ngạch. Nhưng ngay khi đặt chân sang bên kia biên giới, "giấc mơ tỷ phú" lập tức vỡ vụn.  Giấy tờ tùy thân bị tịch thu, điện thoại bị kiểm soát và họ chính thức trở thành những "nô lệ" trong các khu biệt lập được canh gác cẩn mật.

Nơi con người trở thành công cụ lừa đảo

Địa bàn hoạt động của tội phạm buôn người đã hình thành nên một "vành đai đen" bao quanh biên giới, dịch chuyển phức tạp giữa Campuchia, Lào và Myanmar. Tại đây, các nạn nhân không bị mổ lấy nội tạng như những tin đồn thất thiệt thường thấy trên mạng xã hội, mà họ bị bóc lột sức lao động đến tận cùng để phục vụ cho cỗ máy lừa đảo trực tuyến.

Chúng ta chắc hẳn chưa quên cuộc "đào thoát lịch sử" đầy ám ảnh vào tháng 8.2022 tại tỉnh Kandal (Campuchia), khi 42 người Việt Nam liều mình phá vòng vây, nhảy xuống sông Bình Di để bơi về đất mẹ.

Khu vực xảy ra vụ việc kinh hoàng - Ảnh: VnExpress

Đó là minh chứng sống động nhất cho sự tàn khốc bên trong các casino trá hình: bị ép làm việc 15-16 tiếng mỗi ngày, bị đánh đập dã man nếu không đạt chỉ tiêu lừa đảo, và bị luân chuyển, bán đi nơi khác như một món hàng nếu dám chống đối.

Khi các cơ quan chức năng siết chặt quản lý tại Campuchia, dòng tội phạm lại chảy về những "vùng xám" nguy hiểm hơn như khu vực Myawaddy (Myanmar) hay Đặc khu kinh tế Tam Giác Vàng (Lào). Đây là những nơi có địa hình hiểm trở, an ninh phức tạp, khiến công tác giải cứu trở nên vô cùng gian nan.

Bi kịch tống tiền, chuộc người 

Bên trong các "công ty" lừa đảo này, con người bị định giá và mua bán công khai. Khi nạn nhân không còn giá trị lợi dụng hoặc gia đình muốn đưa con em về, bọn tội phạm lật bài ngửa bằng chiêu bài "tiền chuộc". Đây thực chất là hành vi tống tiền được công nghiệp hóa. Số tiền chuộc thường dao động từ hàng trăm triệu đồng đến vài tỷ đồng, là con số khổng lồ đối với những gia đình nghèo ở quê. 

Điển hình như vụ án một bé gái 13 tuổi (quê Điện Biên) bị lừa bán sang Myanmar, sau đó bị "bán lại" sang Đặc khu kinh tế Bokeo (Lào) vào cuối năm 2023. Để đón con về, gia đình em đã bị yêu cầu nộp khoản tiền chuộc lên tới 350 triệu đồng. Những nạn nhân bị "bán" qua càng nhiều công ty, số tiền chuộc càng chồng chất, khiến đường về nhà ngày càng xa vời.

Bé L., 13 tuổi, người dân tộc Thái, huyện Mường Ảnh, tỉnh Điện Biên (cũ) bị bán sang Lào và được giải cứu an toàn - Ảnh: T.M

Pháp luật lên tiếng - người dân cần cảnh tỉnh

Trước tình hình tội phạm mua bán người diễn biến phức tạp, Chính phủ Việt Nam đã có những hành động quyết liệt. Luật Phòng, chống mua bán người (số: 53/2024/QH15 - ngày 28.11.2024) vừa được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ ngày 1.7.2025. 

Luật được ban hành là hành lang pháp lý thống nhất cho công tác phòng ngừa, xử lý tội phạm mua bán người và các hành vi khác vi phạm pháp luật về phòng, chống mua bán người, đồng thời quy định rõ trách nhiệm của các bên trong việc xác minh, bảo vệ và hỗ trợ toàn diện cho nạn nhân. 

Đây được xem là bước hoàn thiện thể chế mang tính chiến lược, tạo dựng một hành lang pháp lý sắc bén và nhân văn, không chỉ là "gọng kìm" siết chặt tội phạm mua bán người mà còn là "chiếc phao cứu sinh" vững chắc để bảo vệ, hỗ trợ cho những phận đời không may mắn. 

Tuy nhiên, "lá chắn" quan trọng nhất vẫn nằm ở nhận thức của mỗi người dân. Hãy tỉnh táo trước mọi lời mời chào "việc nhẹ lương cao". Cần nhớ rằng, không có bữa ăn nào miễn phí và không có công việc lao động phổ thông nào không cần bằng cấp mà lại được trả lương hàng nghìn đô la.

Hãy kiểm chứng kỹ lưỡng mọi thông tin tuyển dụng, không tự ý vượt biên trái phép và tuyệt đối cảnh giác trước những lời dụ dỗ từ người lạ, thậm chí từ người quen qua mạng xã hội. Đừng để sự nhẹ dạ cả tin biến bản thân thành "món hàng" cho những kẻ buôn người, và biến giấc mơ đổi đời thành bi kịch cho chính mình và gia đình.

Tag: Kỳ 8 Xuyên biên giới Lừa đảo Thủ đoạn thời 4.0