Okinawa là một quần đảo gồm 160 hòn đảo nhỏ cận nhiệt đới và nằm cách thủ đô Tokyo của Nhật Bản khoảng 1500km có nền văn hóa riêng biệt và độc đáo, được mệnh danh là “thiên đường biển đảo”. Đảo Kijoka là một trong số các hòn đảo nằm ở phía bắc Okinawa, nơi nổi tiếng với nghề dệt vải độc đáo gọi là Basho.

Cây trồng để lấy sợi dệt vải tiếng địa phương gọi là itobasho, một loại cây chuối dại. Quả của nó chỉ bằng quả chuối non mà chúng ta thường thấy nhưng không ăn được. Người ta tước lấy sợi từ thân của nó và phân loại để làm ra những loại vải khác nhau.

Sợi tơ chuối được dệt thủ công thành những tấm vải Basho-fu.

Basho-fu là loại vải duy nhất ở Nhật Bản tiếp tục được làm bằng tay và không sử dụng hóa chất ở bất kỳ giai đoạn nào của quy trình, từ ruộng chuối đến thuốc nhuộm. Trong xưởng dệt vải Basho truyền thống sợi được đem đi nhuộm trong một thùng nhuộm sợi gọi là Duke. Thuốc nhuộm sợi được làm từ bột cây chàm. Ở công đoạn nhuộm người thợ phải thường xuyên đảo và kiểm tra sợi trong thùng. Vải Basho có hoa văn hình quả trám đặc trưng hay còn gọi là hoa văn Kasuti. Để tạo ra một tấm vải Basho may một bộ Kimono với hoa văn trần trám phải trải qua 20 công đoạn từ việc bắt đầu trồng chuối và ba tháng kéo sợi từ 200 cây chuối. Vì vậy giá thành của một bộ Kimono Basho có thể lên tới vài chục nghìn đô. Trước đây, chỉ có gia đình hoàng gia và quý tộc mới dùng loại vải này để may Kimono.

Trang phục làm bằng vải Basho không chỉ đẹp mà còn luôn mang lại cảm giác mát mẻ, dễ chịu khi mặc. Bởi bên trong vỏ cây Itobasho là một cấu trúc hình tổ ong. Những lỗ hổng này giúp thoáng khí nên khi dệt thành vải, tấm vải khá nhẹ và mát.

Những tấm vải Basho-fu với hoa văn trần trám đặc trưng.

Nghề dệt vài Basho là nghề thủ công truyền thống hàng trăm năm ở đảo Kijoka và nổi tiếng khắp Nhật Bản từ thế kỷ 19. Vải Basho là món quà quý người ta thường tặng nhau để may Kimono. Giờ đây, nghề dệt vải Basho là một di sản văn hóa đáng tự hào của người Nhật.

Tag: basho fu vải basho cây chuối dại tơ chuối nghề thủ công