ĐỜI SỐNG
Ngủ đúng giờ: 'Nhiệm vụ bất khả thi' với Gen Z?
Hữu Việt • 04-10-2025 • Lượt xem: 68

Buổi sáng uể oải, mắt díp lại, tâm trạng cáu gắt cả ngày không hẳn là do tập luyện quá sức, mà có thể bắt nguồn từ việc bạn chưa thực sự quan tâm và chăm sóc giấc ngủ đúng cách.
Nghe thì đơn giản, nhưng việc đi ngủ đúng giờ lại là một thử thách với nhiều bạn trẻ. Cơ thể con người vốn vận hành theo một "chiếc đồng hồ sinh học" - điều phối nhiều hoạt động trong ngày, trong đó có giấc ngủ. Nếu duy trì giờ ngủ và giờ thức ổn định, đồng hồ sinh học sẽ bắt nhịp, giúp bạn dễ dàng chìm vào giấc ngủ và tỉnh dậy tràn đầy năng lượng.
Nguồn: Pexels
Ngược lại, việc thay đổi thất thường - hôm ngủ khuya, hôm lại ngủ sớm - khiến đồng hồ sinh học bị rối loạn. Hệ quả là bạn trằn trọc khó ngủ, sáng hôm sau thức dậy trong tình trạng uể oải, lơ mơ. Không khó để bắt gặp cảnh học sinh ngồi trong lớp mắt díp lại, vừa học vừa gục vì tối qua còn mải làm bài tập, "cày" phim Hàn hay lướt TikTok đến 1-2 giờ sáng.
Một nghiên cứu hợp tác giữa Đại học Cambridge (Anh) và Đại học Phúc Đán (Trung Quốc) năm 2025 chỉ ra: thiếu niên đi ngủ sớm và ngủ đủ giờ có não bộ sắc bén hơn, tốc độ xử lý thông tin nhanh nhạy hơn hẳn.
Giới trẻ cần bao nhiêu ngủ bao nhiêu giờ mỗi đêm?
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cùng Học viện Y học Giấc ngủ Mỹ, thanh thiếu niên cần từ 8-10 tiếng ngủ mỗi đêm để phát triển toàn diện.
Bác sĩ Michael Crocetti, Đại học Johns Hopkins (Mỹ), cho biết: "Ở tuổi dậy thì, cơ thể và não bộ phát triển mạnh mẽ, do đó nhu cầu ngủ thường cao hơn, thậm chí có em cần tới 9-9,5 tiếng mỗi đêm." Trong một tổng quan nghiên cứu, tiến sĩ Leila Tarokh (Đại học Brown, Mỹ) cũng nhấn mạnh rằng giấc ngủ giúp não củng cố trí nhớ, nâng cao hiệu quả học tập, đồng thời bảo vệ sức khỏe tâm thần, giảm nguy cơ lo âu và trầm cảm.
Thiếu ngủ: hệ lụy không hề nhỏ
Một, hai ngày ngủ ít có thể khiến bạn cáu gắt và mất tập trung. Nhưng nếu tình trạng này lặp lại thường xuyên, hậu quả sẽ nghiêm trọng hơn nhiều. Nghiên cứu đăng trên tạp chí Mental Health Research cho thấy thiếu ngủ ở tuổi vị thành niên có liên quan trực tiếp đến suy giảm nhận thức, đồng thời làm tăng nguy cơ rối loạn tâm thần. Một khảo sát khác kéo dài hai năm tại Trung Quốc (công bố trên Scientific Reports, 2025) cho thấy thiếu ngủ khiến thanh thiếu niên gia tăng cảm giác cô đơn, từ đó dễ nảy sinh hành vi hung hăng, thậm chí đánh nhau ở trường.
Nguồn: Pexels
Ngoài tác động tinh thần, giấc ngủ còn ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất. Hormone tăng trưởng - vốn tiết ra nhiều nhất trong giấc ngủ sâu - sẽ bị gián đoạn nếu teen thiếu ngủ triền miên. Nghĩa là nếu muốn cao lớn, khỏe mạnh, giấc ngủ cũng quan trọng chẳng kém chế độ ăn uống hay vận động.
Hãy lắng nghe cơ thể để điều chỉnh
Không phải ai cũng cần đúng 9 tiếng ngủ. Nếu ngủ 8 tiếng mà sáng dậy vẫn tỉnh táo, không buồn ngủ trong ngày, cơ thể bạn đã đủ giấc. Nhưng nếu liên tục ngáp ngắn ngáp dài, rất có thể bạn cần đi ngủ sớm hơn.
Nhiều bạn chọn cách "ngủ bù" cuối tuần, nằm lỳ đến tận trưa. Tuy nhiên, các nhà khoa học gọi đây là hiện tượng "jet lag xã hội" - tương tự như bị lệch múi giờ - khiến cơ thể càng thêm mệt mỏi. Ngủ bù có thể tạm cứu vãn nhưng không thay thế được một lịch ngủ đều đặn.
Nguồn: Pexels
Bên cạnh đó, chất lượng giấc ngủ cũng rất quan trọng. Một căn phòng mát mẻ, ánh sáng dịu và thói quen hạn chế dùng điện thoại trước khi ngủ sẽ giúp teen nhanh chóng có giấc ngủ sâu và ngon hơn.
Giấc ngủ không phải chuyện nhỏ hay "việc phụ" trong thời khóa biểu bận rộn của tuổi teen. Nó là người bạn đồng hành giúp não bộ minh mẫn, cơ thể phát triển và tâm trạng vui vẻ hơn mỗi ngày. Hãy coi giấc ngủ như một khoản đầu tư: ngủ đúng giờ, ngủ đủ và ngủ ngon - để sáng hôm sau, bạn bắt đầu ngày mới với nhiều năng lượng và tinh thần sảng khoái.