ĐỜI SỐNG

Vinh danh ba nhà khoa học tại giải Nobel Vật lý 2022

Thành Nhân • 05-10-2022 • Lượt xem: 836
Vinh danh ba nhà khoa học tại giải Nobel Vật lý 2022

Mới đây, Viện hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã công bố giải Nobel vật lý với các thí nghiệm photon liên đới lượng tử, thiết lập sự vi phạm các bất đẳng thức Bell và là các công trình tiên phong trong lĩnh vực khoa học thông tin lượng tử.

Alain Aspect (ĐH Paris-Saclay và Trường Bách khoa Palaiseau, Pháp), John F. Clauser (Viện nghiên cứu J. F. Clauser & Assoc., Mỹ) và Anton Zeilinger (ĐH Vienna, Áo) là ba nhà khoa học được trao giải lần này. các công trình của họ được Ủy ban Nobel đánh giá rất cao, vì nó đưa ra những tín hiệu lạc quan về ngành công nghệ mới sắp sửa xuất hiện. Công nghệ này mang một cái tên rất kích thích sự tò mò, đó là công nghệ thông tin lượng tử.

Liên đới lượng tử bằng cách đưa ra sự tương đồng với một cỗ máy ném ra đồng thời hai quả bóng có màu đối nghịch theo hai hướng ngược nhau thường được các nhà vật lý định nghĩa như vậy. Việc này được hiểu theo cách cụ thể, khi Bob bắt trái bong, và anh thấy nó màu đen, thì nghĩa là bên kia một ai đó, Jonh chẳng hạn đã chộp được quả bóng màu trắng.

Nhưng giai đoạn sơ khai vật lý lượng tử, nhiều khoa học gia tranh luận về màu sắc của quả bóng. Liệu rằng sắc màu ấy đã được định sẵn hay nó chỉ là ngẫu nhiên? Chúa trời không đổ xúc xắc là phát ngôn nổi tiếng của Albert Einstein, với ý rằng mọi quả bóng đều đã có sẵn màu sắc, biến ẩn số. Chính vì thế mà liên đới thông tin tức thời trong khoảng cách xa là không được.

Trong lý thuyết liên đới cơ học lượng tử, họ cho rằng bóng có màu xám, nhưng khi nhìn kỹ, quan sát nó thì quả bóng sẽ chuyển sang trắng, quả còn lại sẽ là màu đen.

Ba nhà vật lý của năm 2022 được giải Nobel, họ đã chứng minh tiềm năng ngoài dự đoán của cơ học lượng tử, ranh giới bất đẳng thức Bell như bị phá vỡ. Những thí nghiệm của họ có tính đột phá về hiện trạng vướng mắc lượng tử, thông tin đặt ra là: nhiều hạt hoạt động như 1 đơn vị số 1, ngay cả khi các hạt này tách rời nhau.

"Điểm đột phá trong những thí nghiệm mà 3 chủ nhân Giải Nobel Vật lý 2022 đạt được là chứng minh tiềm năng của cơ học lượng tử dựa trên sự vướng mắc lượng tử đã vượt qua những giới hạn của bất đẳng thức Bell - vốn được đưa ra bởi nhà vật lý lượng tử lừng danh John Stewart Bell từ những năm 1960", thông tin từ Soha.

“Ngày càng rõ ràng rằng một loại công nghệ lượng tử mới đang xuất hiện. Chúng ta có thể thấy công trình của 3 người đoạt giải với các trạng thái vướng mắc có tầm quan trọng to lớn, thậm chí vượt ra ngoài những câu hỏi cơ bản về việc giải thích cơ học lượng tử” - ông Anders Irbäck, Chủ tịch Ủy ban Nobel Vật lý, nhận định.